کوتاه در مورد SSD و HDD
هارد دیسکهای مرسوم که حرکت چرخشی دارند، بهعنوان یک ابزار ذخیرهسازی دائمی برای کامپیوترها مطرح هستند. ابزار ذخیرهسازی دائمی به این معنی است که با قطع جریان برق، اطلاعات ذخیرهشده از بین نمیروند. هارددیسک اساسا یک پلاتر فلزی با پوشش مغناطیسی است و وظیفهی آن ذخیره کردن دادهی مورد علاقهی شما است؛ چه این داده گزارش آب و هوای قرن پیش باشد، چه یک کپی با کیفیت بالا از سهگانهی ارباب حلقهها یا موسیقیهای مورد علاقهی شما، هارددیسک این کار را برای شما انجام میدهد. زمانیکه پلاتر در حال چرخیدن است، هد خواندن و نوشتن در هارددیسک توسط یک بازو به دادهی مورد نظر شما دسترسی پیدا میکند.
این حافظههای مبتنی بر حرکت دیسک بوده و دههها از تولد آنها میگذرد اما همچنان بخش مهمی از بازار ذخیرهسازها را در دست دارند. هارددیسکهای کنونی در دو دستهی اصلی اکسترنال و اینترنال و در سایزهای مرسوم ۲.۵ اینچ (مختص لپتاپ) و ۳.۵ اینچ برای رایانههای رومیزی در بازار موجود هستند.


از نظر عملکرد، یک SSD قادر به انجام تمام کارهایی است که یک هارددیسک انجام میدهد. اما بهجای اینکه داده روی دیسک مغناطیسی ذخیره شود، روی حافظههای فلش متصل به هم ذخیره میشود. این تراشهها میتوانند بهطور مستقیم به مادربورد (همانند لپتاپهای کوچک و قابل حمل)، توسط درگاه PCI Express (در برخی از ورکاستیشنهای حرفهای و سیستمهای کامپیوتری) یا بهصورت باکسهای شکیل و با استفاده از درگاههای موجود به سیستم دسکتاپ یا لپتاپ متصل شوند. SSDها به دلیل استفاده به دنیای تراشهها تعلق دارند و آینده از آنها خواهد بود؛ استفاده از فناوریهای جدید در این حافظهها، بسیاری از محدودیتهای هارددیسکهای مرسوم را از پیش روی برداشته است.
لپتاپهای بالارده و اولترابوکهای جدید عموما از حافظههای SSD بهره میبرند؛ از طرفی بسیاری از لپتاپها قدیمی نیز به لطف درگاه ساتا امکان استفاده از حافظههای SSD را دارند. بهصورت کلی دو نوع حافظهی 2.5 اینچی و M.2 برای کاربران عادی در بازار یافت میشود؛ نوع نخست قیمت کمتری دارد و تقریبا روی تمام کامپیوترهای رومیزی قابل نصب است اما M.2ها بهعنوان پیشروان در سرعت و فناوری تنها در لپتاپهای بالارده و رایانههایی با مادربوردهای جدید دیده میشوند؛ برتریهای حافظههای M.2 نسبت به SSDهای ساتا قیمت بالاتر و البته عملکرد بهتر آنها را موجب شده است.


شایان ذکر است که در این مقاله، روی سخن ما با ابزار ذخیرهسازی اصلی سیستم است. ولی تقریبا تمامی موارد گفتهشده، قابل تعمیم به درایوهای اکسترنال نیز هستند. استفاده از حافظههای اکسترنال عموما برای کاربردهای آرشیوی و ذخیرهی اطلاعات کمکاربرد رواج بیشتری دارد به همین دلیل بخش بزرگی از بازار هنوز در اختیار حافظههای مبتنی بر دیسک است اما حافظههای اکسترنال SSD نیز راه خود را به بازار باز کردهاند و میتوان از آنها برای کارهای حرفهایتر بهره گرفت.
دسترسی به اطلاعات
در بحث دسترسی سریع به اطلاعات SSDها به دلیل ذات تراشه گونه آنها عملکرد بسیار بهتری دارند؛ برخلاف هارددیسک که محدودیتهای فیزیکی حرکت هد و ثبت اطلاعات در بخشهای مختلف باعث ایجاد تأخیر در خواندن اطلاعات میشود، SSDها دسترسی بسیار سریعی به اطلاعات دارند و تفاوت معناداری در تستهای سرعت خواندن اطلاعات بهصورت تصادفی در آنها دیده نمیشود. سرعت دسترسی به اطلاعات نیز در SSDها به پایدار از هارددیسکها است و خبری از نوسانهای شدید در آن نیست.
SSDها از نظر سرعت باز کردن فایلها تا ۳۰ درصد سریعتر از نمونههای HDD هستند و سرعت اجرای اپلیکیشنها نیز در آنها بیشتر است. یک سیستم مجهز به هارددیسک در شرایط معمولی به ۳۰ الی ۴۰ ثانیه برای راهاندازی یا بوت ویندوز زمان نیاز دارد این در حالی است که SSDها این زمان را به ۱۰ الی ۱۵ ثانیه کاهش میدهند.